Van je passie je werk maken

Anne-Marie Somers was 51 toen er borstkanker bij haar werd geconstateerd. De alleenstaande moeder moest vechten voor haar leven, waardoor ze haar goedlopende zaak moest verkopen. Tijdens haar herstel besloot ze van haar passie haar werk te maken; ze ging aan de slag als kunstenares.

Sinds 2018 verdient ze haar brood met de verkoop van haar schilderijen en het geven van schildercursussen. Maar ze tekent en schildert al zolang ze zich kan herinneren. Het leven van kunstenares Anne-Marie Somers (60) verliep niet altijd gemakkelijk. Toen haar kinderen 15, 12 en 5 jaar oud waren, liep haar huwelijk stuk en moest ze de opvoeding alleen doen. Ze vertelt: ‘En eerlijk is eerlijk, dat viel niet altijd mee. Bovendien hadden mijn kinderen het lastig op de lagere school. Ze zijn heel getalenteerd, maar ze pasten niet in het reguliere Nederlandse onderwijssysteem. Wat me opviel was dat er al heel vroeg getest wordt. En als de tests uitwijzen dat je anders bent dan de norm, val je buiten de boot. Dat geldt overigens niet alleen op school maar in de hele maatschappij. Mensen denken veel te veel vanuit het systeem en durven niet buiten het systeem te denken. Daar gaat het fout. Ik pleit ervoor dat we veel meer naar het talent van mensen kijken.’ 

Somers liep vaker tegen het systeem aan. ‘Sinds 2008 runde ik samen met mijn oudste zoon een broodjeszaak in Waalwijk. Dat was een heel leuk zaakje dat ik helemaal zelf had ingericht en opgeknapt. Tot ik in 2011 borstkanker kreeg. Een heftige periode brak aan waarin ik moest vechten voor mijn leven. En dat is niet te combineren met een broodjeszaak. Dus ik moest de zaak verkopen. Als zzp’er had ik nergens recht op; geen bijstand, geen uitkering. En een arbeidsongeschiktheidsverzekering was niet te betalen, dus die had ik niet afgesloten. Ik leefde van de verkoop van mijn schilderijen. Maar dat was geen vetpot; soms wist ik aan het eind van de maand niet of ik wel mijn rekeningen kon betalen. Daarom besloot ik – toen ik weer herstellende was – naar Baanbrekers te gaan (een uitvoeringsorganisatie voor werkvoorziening in Waalwijk en omgeving, red.) om een baan in loondienst te zoeken. Daar zat een jonge jongen aan de balie. De eerste keer dat ik hem sprak zei hij: “Ik tover een mooie baan voor u uit de hoge hoed, mevrouw.” Hij had een baan aan de lopende band of in het magazijn van Bol.com voor me in de aanbieding: ik zou ook ’s nachts moeten werken en fysiek pittig werk moeten doen. Aan de kanker had ik een oedeem-arm overgehouden, dus dat was geen optie voor me. Het volgende advies dat hij me gaf, was om mijn huis dan maar te verkopen en “op te eten.” Dan zou ik in aanmerking kunnen komen voor bijstand.’

Deze gang van zaken stootte Somers enorm tegen de borst. ‘Ik heb een grote drang naar onafhankelijkheid. Ik wil niet dat mensen over me heen lopen en zoiets zeggen als: “Ik tover wel iets uit de hoge hoed voor u.” Dan word ik boos. Kijk, ik heb financieel heel goede tijden gekend: mijn ex-man verdiende goed, laten we eerlijk zijn. Maar ik ken de andere kant ook: de kant dat ik elk dubbeltje moest omdraaien. En dat lukte me, het ging… Maar dan moet er niks misgaan, er moet niemand ziek worden bijvoorbeeld. Ik vind het dan ook heel schrijnend dat er zo weinig aandacht is voor alleenstaanden en de maatschappelijk zwakkeren.’ Somers besloot dat ze van haar grote passie haar werk ging maken. ‘Ik weet nog dat ik naar huis fietste en dacht: wat kan ik goed en waar word ik blij van? Schilderen! Dus ik besloot het negatieve om te buigen naar iets positiefs!’

En zo geschiedde. Somers werd gevraagd om teken- en schilderlessen te geven en ze genoot ervan om weer achter haar schildersezel te staan. ‘Ik merkte dat daar mijn grote kracht lag. Kijk, ik ben een chaoot. Je moet mij bijvoorbeeld geen secretaresse laten worden; dat kan ik niet. Maar schilderen kan ik wel. En zo is het bij ieder mens; iedereen heeft een specifiek talent. En van daaruit kun je altijd verder komen. Het is mijn insteek dat je alle negatieve dingen kunt ombuigen naar iets positiefs. Dat heb ik mijn kinderen ook meegegeven. Die hebben het ontzettend zwaar gehad, maar ze staan er nu wel! Het zijn hele fijne mensen geworden. Net als veel anderen hebben ze het leven niet cadeau gekregen. Maar ik zei altijd: “Probeer het om te buigen”. En dat is ze gelukt!’

Somers besloot samen met een vriendin het boekje Daar wonen 1000 Dromenmakertjeste maken. Daarover vertelt ze: ‘Mijn vriendin Liesbeth Coppens verloor haar vader aan kanker. En door mijn ziekte wilde ik iets doen voor andere mensen met kanker. Zo kwamen we op het idee om een boekje te maken voor KiKa. Ik maakte de illustraties en mijn vriendin Liesbeth schreef de teksten; ontzettend mooi! De illustraties zijn sprookjesachtig en vrolijk. Ik beleefde zoveel plezier aan het maken ervan dat ik daarmee ben doorgegaan. Dat zijn mijn twinkelschilderijen geworden; kleine schilderijen die een glimlach op het gezicht van mensen moeten toveren.Het project is echt mijn kindje! Via een website verkoop ik ze; er staan tientallen elven, beestjes en andere leuke sprookjesfiguren op.’ 

Aan inspiratie heeft Somers nooit gebrek: ‘Dat komt uit mijn hart en het gaat maar door. Binnenkort komt er een serie koningen en koninginnen bij. Alle schilderijen symboliseren de manier waarop ik in het leven sta: hoe zwaar het leven soms kan zijn, er is altijd een vrolijke kant. Alle schilderijen symboliseren de manier waarop ik in het leven sta: hoe zwaar het leven soms kan zijn, er is altijd een vrolijke kant.’