IJsboerderij in Maarheeze: een kijkje in de keuken

Leden van Seniorenvereniging Budel bezochten een ijsboerderij in Maarheeze, waar ze met eigen ogen het proces van melken tot ijsbolletje konden zien. Chocola, citroen, hazelnoot, karamel-zeezout, M&M’s en smurfenijs… uit zoveel smaken is het lastig kiezen. Allemaal even vers, even lekker én gemaakt met verse melk van eigen koeien.

Als je met een groepje op de fiets stapt met als eindbestemming een ijsboerderij, dan hou je het natuurlijk het liefst helemaal droog. Maar in september is het altijd een beetje spannend wat het weer gaat doen. Het lijkt allemaal goed te gaan, maar net op het moment dat de Budelse KBO’ers de ijsboerderij in Maarheeze bereiken en hun fiets op slot zetten, barst het los. Dikke druppels regen vallen uit de lucht. Niet echt ijsweer vandaag. Hoewel, een ijsje gaat er altijd in. En koud is het niet. ‘Kom we gaan naar de koeien’, zegt boer Ad Schepens enthousiast.

De animo voor de ijs-excursie is enorm en daarom wordt de groep in tweeën geknipt. De ene helft loopt met boer Ad mee en de andere helft met zijn zoon Mark. Petjes en capuchons gaan op, en in rap tempo trotseren de groepjes de regen, op weg naar de stallen. Daar blijkt alles geautomatiseerd te zijn. Boer Ad vertelt hoe de koeien niet meer met de hand worden gevoerd en gemolken maar volledig geautomatiseerd. ‘Ze hebben allemaal een zender om hun nek en daar staat alle informatie op.’

‘Reuze interessant allemaal’, vindt Lilian Compen (67). ‘De machine weet precies welke koe nog gemolken moet worden en welke al klaar is. Volgens mij kan die boer gewoon een heel jaar op vakantie. De machines doen al het werk.’ Bij de kalfjes is iedereen ontroerd. ‘Zijn dit nou kalfjes of enters?’, wil Gerrie de Kok (72) weten. ‘Zo heten ze als ze één jaar zijn, toch?’ Maar ze zijn nog piepjong. ‘Drie tot zeven maanden’, antwoordt Ad. Ook Gerrie is enthousiast. ‘Ik ben heel blij dat dit nu weer gewoon kan, in een groepje bij elkaar. Dat hebben we wel echt gemist, hoor. Het is hartstikke leuk om hier te worden rondgeleid en iets nieuws te horen.’

In een kantoortje laat Ad op het beeldscherm zien welke informatie allemaal wordt opgeslagen. Van iedere koe wordt alles genoteerd. Gewicht, temperatuur, wanneer ze voor het laatst gemolken zijn, of ze drachtig zijn en nog veel meer. ‘Ik sta ervan te kijken hoe gemoderniseerd de boerderij is’, zegt Piet Damen (76), die pas een paar weken lid is van Seniorenvereniging Budel. ‘Voor mijn werk kwam ik vroeger vaak op boerenbedrijven maar zoiets heb ik nog nooit gezien. Die koeien komen een paar keer per dag langs de melkrobot. Indrukwekkend. Ik vind dat altijd wel interessant hoor, de techniek achter zo’n bedrijf.’

Het bezoek aan de ijsboerderij is er eentje uit een reeks bedrijfsbezoekjes in de buurt. Interessante plekken met een bijzonder verhaal, op fietsafstand van Budel. Voor wie dat te zwaar of te ingewikkeld vindt, wordt vervoer geregeld. Een idee van Jen Compen, voorzitter van Seniorenvereniging Budel. Zo staan er nog een wijnboerderij en een theeplantage op het programma. ‘Toen ik voorzitter werd, wilde ik een beetje een frisse wind laten waaien. Wij hebben ook behoorlijk wat jonge leden die het hartstikke leuk vinden om op pad te gaan en echt iets te ervaren. Dit soort bezoekjes zijn dan natuurlijk heel interessant. Veel mensen komen zelf van een boerenbedrijf en dan is het leuk om te zien hoe het er tegenwoordig aan toe gaat.’

Terug naar de koeien. Het is bijna droog als Ad ineens enthousiast roept: ‘Willen jullie een hele grote dekstier zien?’ En voor ze kunnen antwoorden, staat de groep oog in oog met Suzuki, een gigantische witte stier die de groep zeer geïnteresseerd aankijkt. Iedereen is er stil van. ‘Dit is de vader van een heleboel kalfjes’, zegt Ad. ‘Niet van allemaal hoor want we werken ook veel met inseminatie. Maar als dat niet lukt, dan wordt Suzuki erbij geroepen. Hij is ook de enige die vaartjes geeft, dus dat vinden we ook wel interessant.’ ‘Wat een bofkont’, zegt een van de heren uit de groep lachend. ‘Maar ook wel weer een beetje zielig hoe hij zo alleen staat’, vinden vooral de dames.

Dan is het tijd voor het ijsmaken zelf. Dat is het werk waar Ads vrouw, Ine, en schoondochter Mirjam zich op hebben toegelegd. ‘Het geheim van ons ijs? Dat het echt vers is’, vertel Ine. ‘En dat het dierlijk vet er niet uitgehaald is, zoals vaak wel gebeurt. Ons ijs heeft dus echt een lekkere romige smaak. Dat vinden onze klanten ook, want het loopt storm. Ik denk dat we elke week tegen de honderd liter melk verwerken voor het ijs.’ 

Als de hele groep zich in de ijsmakerij heeft verzameld, begint Mirjam met uitleggen. Achter haar staat een grote machine waar straks de melk in gaat. De 300-literketel is al druk aan het reutelen dus ze moet wat harder praten om zichzelf verstaanbaar te maken. ‘Ik heb hier de mix voor het ijs’, laat ze zien. ‘In dit geval karamel-zeezout. Dat mix ik door de melk en dan gaat het in de machine.’ Die begint vervolgens druk te pruttelen. ‘Even tien minuten wachten’, gaat Mirjam verder. ‘En dan komt het ijs er vanzelf uit.’ Het is tijd om te proeven. ‘Daar deden we het natuurlijk allemaal voor, hè’, lacht Piet Damen als hij even later met een brede lach op zijn gezicht een lik van zijn vanille-ijsje neemt. ‘Het smaakt inderdaad heerlijk’, zegt hij enthousiast. ‘Ze hebben geen woord te veel gezegd.’ Als iedereen zijn ijsje op heeft, is het tijd om weer op de fiets te stappen, terug naar Budel. Dit keer schijnt gelukkig het zonnetje.