Ouderen én jongeren winnen met het Win-Win-project

Ouderen kunnen van jongeren leren en jongeren kunnen van ouderen leren. Dus waarom brengen we ze niet vaker met elkaar in contact? Dat is de gedachte achter het Win-Win-project, waarbij lokale seniorenverenigingen gaan samenwerken met studenten van een regionaal opleidingscentrum. Corrie van Brenk is ambassadeur van het project.

Op het eerste gezicht staan ze behoorlijk ver van elkaar af: regionale opleidingscentra (roc’s) en lokale Afdelingen van KBO-Brabant. Maar dat is slechts schijn, als we afgaan op de interesse die er is in het Win-Win-project. Verschillende Afdelingen zijn in gesprek met een roc over de stages die zij voor studenten kunnen optuigen.

Doordat KBO-Afdelingen in nauw contact staan met leden, weten zij vaak heel goed waar in hun regio behoefte aan is. Misschien kunnen studenten wel een dansmiddag of bingoavond voor ouderen organiseren. Of ze kunnen wellicht hulp bieden bij allerhande digitale vragen, of gezellig samen met ouderen koken. Maar ook als Afdelingen ondersteuning kunnen gebruiken bij hun bestaande activiteiten kunnen ze zich melden bij de projectleiders. Voor het Win-Win-project ontvangen KBO-Brabant, de Koepel Gepensioneerden en de Federatie van Algemene Seniorenverenigingen een subsidie van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Corrie van Brenk hoefde niet lang na te denken toen KBO-Brabant haar vroeg als ambassadeur voor het project. ‘Tijdens corona zag ik de eenzaamheid bij ouderen. In verpleeghuizen kwam geen bezoek meer en ook daarbuiten waren er nauwelijks activiteiten voor ouderen. Aan de andere kant zag ik ook dat jongeren in de problemen kwamen doordat ze geen stage konden vinden. Ik vind het daarom een fantastisch idee dat die twee groepen in het Win-Win-project aan elkaar verbonden worden.’

Van Brenk heeft zich altijd ingezet voor de publieke zaak. Ze werkte in de zorg, was voorzitter van vakbond Abvakabo FNV en was tot maart dit jaar Tweede Kamerlid voor 50PLUS. De ambassadeursfunctie past daar goed bij. ‘Als ambassadeur ben ik eigenlijk een soort oliemannetje’, zegt Van Brenk. ‘Ik presenteer de matchingsdagen, maar Afdelingen kunnen mij ook inzetten als het even niet loopt. Er zullen bijvoorbeeld vast weleens lastige gesprekken gevoerd moeten worden met een opleiding en daar kan ik dan bij helpen.’

Heeft Van Brenk nog een advies voor Afdelingen die willen meedoen? ‘Denk in kansen en laat stagiairs meelopen met bestaande activiteiten, want dat is al een leerervaring op zich. Als zich daaruit meer ontwikkelt en nieuwe activiteiten voortkomen, dan is dat prachtig en een verrijking voor de Afdeling en de student.’ Ze heeft al een paar mooie initiatieven voorbij zien komen. Een modeshow bijvoorbeeld, maar ook activiteiten bij de mensen thuis. Of initiatieven rondom fiets- en scootmobielonderhoud. Ook zijn studenten Sport en Bewegen actief geweest bij de vitaliteitsdagen van KBO-Brabant. ‘Bij alle soorten opleidingen zijn ze op zoek naar een plek om maatschappelijke ervaring op te doen.’

Op verzoek van Kringen en Afdelingen organiseert KBO-Brabant door de hele provincie matchingsbijeenkomsten waar Afdelingen en roc-vertegenwoordigers samenkomen. Als hier een match ontstaat, gaan beide partijen met elkaar in gesprek over de concrete invulling van de stage. KBO-Brabant houdt een overzicht bij van Afdelingen met interesse in een samenwerking met een roc. Tot in elk geval juli 2022 kunnen de roc’s inzage krijgen in dit overzicht. Dan houdt de projectperiode formeel op, maar KBO-Brabant hoopt met het Win-Win-project iets voor de lange termijn neer te zetten. Als het tot een samenwerking komt, leggen de Afdeling en het roc de afspraken vast in een zogenoemde stagekaart. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat de Afdeling een of meer vrijwilligers heeft die de studenten kunnen en willen begeleiden. Ook moet er een ruimte beschikbaar zijn waar de studenten kunnen werken. Als KBO-Brabant de stagekaart goedkeurt, krijgt de Afdeling een werkbudget.

Van Brenk hoopt dat het project ook bijdraagt aan de beeldvorming rondom ouderen. ‘Tijdens corona werd er van “dor hout” gesproken als het over ouderen ging. Sommige ouderen spraken me aan: “Het lijkt wel alsof we er niet mogen zijn, alsof we anderen alleen maar tot last zijn.” Dat raakte me. Maar het project kan ook andersom vooroordelen wegnemen. Ouderen hebben natuurlijk ook zo hun ideeën over de jeugd van tegenwoordig. Ik verwacht dat er door het Win-Win-project meer wederzijds begrip ontstaat. Met dit project kunnen we laten zien dat ouderen en jongeren elkaar kunnen helpen. Zo zorgen we voor verbinding. Dat is toch mooi?’

Samenwerken met roc-studenten kan mooie dingen opleveren. Dat zien we bijvoorbeeld al bij de KBO-Kring Helmond. Secretaris Hennie de Gooijer-Derksen vertelt over de samenwerking met ROC Ter AA.

‘Ik ben zelf nogal geïnteresseerd in alles wat digitaal is, maar om me heen zie ik dat lang niet al mijn leeftijdsgenoten wegwijs kunnen worden op een smartphone of tablet. En dat terwijl digitale vaardigheid anno nu erg belangrijk is, ook voor ouderen. Het draagt bij aan zelfregie. Daarom hebben wij de bijeenkomst Koffie met een tablet bedacht, waar ouderen uitleg krijgen over een bepaald digitaal onderwerp. Ik zocht hiervoor contact met ROC Ter AA en een van de docenten Zorg en Welzijn was direct enthousiast. Dat is meteen ook mijn eerste tip: zorg dat je de docenten meekrijgt, want anders is het moeilijk samenwerken.

Door corona liep alles natuurlijk anders dan gepland. We hebben tot nu toe één live ontmoeting gehad waarbij roc-studenten aanwezig waren. Zij hielpen de ouderen na de uitleg met alle mogelijke vragen. Dat is ook voor de studenten leerzaam, omdat zij zo met ouderen leren omgaan. Na de zomer zijn we weer gestart met live ontmoetingen en binnenkort zijn daar weer eerstejaars roc-studenten bij aanwezig. De roc-studenten ontwikkelen ook digitale kaarten over handige functies van een smartphone of tablet. Op een handzaam A4’tje leggen zij in eenvoudige taal uit hoe mensen die functies kunnen gebruiken. Tot nu toe hebben ze twee digitale kaarten gemaakt: een over beeldbellen via WhatsApp en een over online boodschappen doen. Er volgen er meer.

Ik heb vanuit mijn werk vaak roc-studenten begeleid en bij mij kwamen ze nadrukkelijk niet alleen om postzegels te plakken. Ik liet ze met alles meedoen. Dat willen we ook doen bij Koffie met een tablet. Van afspraken maken met de locatie tot het bijhouden van wie er komt – natuurlijk wel onder onze begeleiding. Ik denk dat ook dat soort werkzaamheden voor hen ontzettend leerzaam zijn. Ik hoop daarom dat door het Win-Win-project andere Afdelingen straks ook met roc-studenten gaan samenwerken. Ouderen krijgen hulp en jongeren leren nieuwe dingen. Echt een win-winsituatie dus.’