Allemaal van het gas af

Aardgas, wie wil er nou niet vanaf? Is het niet vanwege de klimaatverandering, dan wel omdat de prijzen zo enorm zijn gestegen. De vraag is alleen hoe je dat het beste kunt doen, en wat het allemaal gaat kosten. Gelukkig helpt de overheid ook een handje.

Hoe kunnen we ons gasverbruik verminderen? Wie een nieuw energiecontract moest afsluiten, is zich waarschijnlijk wild geschrokken. Soms gaat het voorschot met de helft omhoog, soms verdriedubbelt het bedrag zelfs. Geen wonder dat steeds meer mensen zo snel mogelijk hun gasverbruik fors willen verminderen. Gert-Jan Spitzen, werkzaam bij Duurzame Energieprojecten Nederland, helpt mensen daarbij. Spitzen rekent altijd eerst uit hoeveel energie er wordt verbruikt, hoe groot het dakoppervlak is, hoe het dak ligt ten opzichte van de zon, en nog veel meer. ‘Het is altijd maatwerk.’

Wilt u van het gas af, dan is gaan koken op inductie de makkelijkste eerste stap. Koken op inductie scheelt gemiddeld 10 tot 15 procent van het gasverbruik. Warmwater afkoppelen van de cv-ketel en overstappen op een boiler scheelt ongeveer 20 procent van het gasverbruik. ‘Maar het kan nog beter. Je kunt ook overstappen op een slimme boiler. Die heeft software die “leert” wanneer het meeste warm water wordt verbruikt. Dat kan een hoop energie schelen, tot wel 40 procent.’ 

Er is gemiddeld per huis 20.000 euro nodig om van het gas af te gaan, dat is inclusief zonnepanelen, aldus Spitzen. ‘Dan kom je dicht in de buurt van een nul-op-de-meter-woning, wat betekent dat je alle energie die je verbruikt ook zelf opwekt. Voor een grote en slecht geïsoleerde woning is het ingrijpender en duurder om van het gas af te gaan. Zulke woningen op de traditionele manier met een warmtepomp verduurzamen, kost al snel tienduizenden euro’s. Elektrisch verwarmen is echter goedkoper. Je moet voor die rekensom naar het totaalplaatje kijken. Het onderhoud van een warmtepomp kost jaarlijks 400 tot 500 euro, terwijl elektrische vloerverwarming en -panelen geen onderhoud vergen. Bovendien is volledig isoleren van het huis niet nodig als je het verwarmt met elektrische vloerverwarming en/of -panelen. Met een warmtepomp is dit wel noodzakelijk.’

Wat verduurzamen vaak zo duur maakt, is namelijk het volledig isoleren van je huis, legt Spitzen uit. Bij nieuwbouw isoleer je meteen al bij de bouw. Maar een bestaand huis van vloer tot dak isoleren, kan veel geld kosten. Veel hangt natuurlijk af van het type huis. ‘Het maakt nogal wat uit of je in een oud huis woont met voornamelijk enkel glas, of in een betrekkelijk nieuwe woning die al redelijk is geïsoleerd. Er zijn geen standaardoplossingen, elk huis heeft een aparte aanpak nodig.’ Soms loont isolatie wel degelijk. ‘Isoleren kan wel uit als je een niet geïsoleerde vloer hebt met een kruipruimte eronder. In die situatie zuigt de kruipruimte namelijk warmte uit de kamer erboven. Dat scheelt wel tot 20 procent in je gasverbruik. Die vloerisolatie kost vaak niet meer dan 2.500 euro, dat verdien je makkelijk in een paar jaar terug.’

Het scheelt al veel in het gasverbruik als je kookt op inductie en een elektrische boiler gebruikt voor warm water. Maar de verwarming verbruikt altijd het meeste gas. Vaak wordt dan een warmtepomp geadviseerd, maar daar is Spitzen geen groot voorstander van. Het kan wel, maar het grote nadeel van een warmtepomp is het onderhoud, legt hij uit. ‘Een warmtepomp heeft elk jaar onderhoud nodig, en dat kost vier keer zoveel als bij een standaard cv-ketel. Dat komt doordat een warmtepomp bewegende delen heeft, en daar slijt hij van. Hij moet bovendien elke tien jaar vervangen worden. Dat loopt in de papieren, want zo’n pomp kost gemiddeld 20.000 euro. Dat komt omdat voor een warmtepomp vaak ook de radiatoren vervangen moeten worden. Radiatoren die met een cv-ketel worden verwarmd, hebben water nodig van 70 tot 80 graden. Een warmtepomp verwarmt maar tot zo’n 50 graden. Er zijn dus andere radiatoren nodig.’

Een ideale gelegenheid om van het gas af te gaan, is als er een nieuwe vloer in het huis moet. Dan kan er meteen elektrische vloerverwarming worden aangelegd, bijvoorbeeld infraroodvloerverwarming. Hierbij straalt infrarood licht tegen de vloer aan, waardoor die warm wordt. Het resultaat is hetzelfde als bij de klassieke vloerverwarming. Je kunt als je alleen vloerverwarming laat aanleggen ook alleen de benedenverdieping verwarmen, volgens Spitzen. ‘Op de slaapkamer gaat de verwarming vaak toch niet aan. En anders biedt een infraroodpaneel of een elektrische radiator daar een oplossing. Die zijn er ook speciaal voor de badkamer, zelfs met een bewegingssensor, zodat hij alleen aangaat als er iemand binnenkomt.’

Een voordeel van elektrische of infrarood vloerverwarming is dat de warmte blijft waar die moet zijn: onder in de kamer. Spitzen: ‘Bovendien circuleert de lucht niet, zodat er minder stof opdwarrelt en de lucht niet uitdroogt. Dat is voor iedereen prettig, en zeker voor mensen met longproblemen. Ook fijn: ontsierende radiatoren kunnen het huis uit.’ Een hybride warmtepomp behoort ook tot de mogelijkheden. Die ondersteunt je cv-ketel zodat je gasverbruik daalt. De hybride warmtepomp werkt als de buitentemperatuur niet onder de 4 graden komt. Wordt het kouder, dan neemt de cv-ketel het over. ‘Een nadeel is dat je dan niet van tevoren weet hoeveel gas je nodig zult hebben’, zegt Spitzen. Voor isoleren, zonnepanelen leggen en een warmtepomp installeren gelden op dit moment lange wachttijden. Er is gebrek aan personeel en materiaal. Maar daarmee is er ook genoeg tijd om alles goed te overwegen en u goed te laten adviseren.