Samenwonen? Regel het goed!

Nogal wat mensen die samenwonen, regelen niets rondom hun erfenis. Oud-notaris Dré Teeuwen, lid van de juridische helpdesk van KBO-Brabant, merkt dat dat in de praktijk tot hele vervelende en soms schrijnende situaties leidt. Hij legt uit wat samenwoners moeten of kunnen regelen.

Petra (65) is vijftien jaar geleden ingetrokken bij haar vriend Jos (68). Het huis is nog altijd van Jos, die geen kinderen heeft. Petra heeft vier kinderen. Jos en Petra zijn sinds hun samenwonen nooit bij de notaris geweest. Zou dat eigenlijk moeten, vragen ze zich af.

Het advies van oud-notaris Dré Teeuwen is onomwonden: ja, ga zo snel mogelijk naar de notaris om je zaken te regelen. ‘Het gebeurt in de praktijk helaas best vaak dat samenwoners helemaal niets regelen. Dat is ontzettend jammer. Als je niets regelt, ben je voor de wet vreemden van elkaar.’ Wat zou er gebeuren als Jos overlijdt? ‘Zolang ze niets hebben geregeld, erft Petra niets’, legt Teeuwen uit. ‘De hele erfenis van Jos gaat dan naar zijn broers en zussen of, als die zijn overleden, naar de kinderen daarvan. Zij kunnen Petra uit het huis zetten, omdat het huis onderdeel van hun erfenis is. Als Jos en Petra helemaal niets hebben geregeld, krijgt Petra ook geen partnerpensioen. Jos heeft nota bene zijn hele leven gespaard voor een partnerpensioen; het is zonde als dat na zijn overlijden bij het pensioenfonds blijft.’

Wat kun je regelen? ‘Als je gaat samenwonen, ga dan zo snel mogelijk naar de notaris voor een samenlevingscontract en een testament’, adviseert Teeuwen. ‘In de wet staat voor gehuwden dat alle goederen naar de achterblijvende partner gaan en dat de kinderen hun erfdeel pas kunnen opeisen als die partner is overleden. Als je het als samenwonende partners ook zo wilt, zul je zelf in actie moeten komen.’ Om het partnerpensioen veilig te stellen, is een notariële samenlevingsovereenkomst en een bericht aan het pensioenfonds genoeg. Als Jos en Petra een samenlevingsovereenkomst sluiten en een testament laten maken, heeft Petra een grotere vrijstelling voor de erfbelasting en worden de kinderen van Petra voor de erfbelasting gezien als Jos’ eigen kinderen. Daardoor hoeven ze minder erfbelasting te betalen dan wanneer ze als ‘vreemden’ hadden geërfd. ‘Wat je in een testament regelt, is een kwestie van eigen voorkeur. Het belangrijkste is: regel hoe je het wilt hebben, om nare verrassingen te voorkomen.’